20. Bloemen

Onder impuls van Ensors vriendin en mecenas Mariette Rousseau maakt Ensor ook stillevens met bloemen. Mariette stuurt hem ter inspiratie af en toe een boeket en wanneer hij klaprozen ontvangt, staat hij versteld van hun pracht. Hij schrijft: “De prachtige bloemen overtreffen mijn hevigste kleuren. De vermiljoenen, de zwarte lakken zien eruit als zijde en mijn vroegere schilderijen lijken me nu allemaal muf en verbleekt. Het is een vuurwerk met geurbommen. Ik ben in een toestand van grote opwinding en kan niets anders doen dan schilderen.”

In Pioenen en klaprozen schittert een explosie van rode tinten tegen een veeleer vale achtergrond. Door Ensors wilde toets ogen de klaprozen in twee porseleinen vazen, waarvan het ene met een reigermotief, fragiel en beweeglijk.

Ensor neemt de vraag van Mariette om aantrekkelijke dingen te schilderen ook in de jaren die daarop volgen ter harte. Zo is Bloemen en vlinders een pure stijloefening met een grote waaier aan kleuren en nuances. De vlinders die vrij en onbezonnen in de ruimte rondfladderen prikkelen je zintuigen.

Een hoogtepunt is het werk Rozen. De kleuren spatten van het doek. Ensor geniet enorm van deze subtiele oefeningen, die hij uitvoert met olie, waterverf, potlood en pastel. Het schilderij doet denken aan een poëtische litanie die de schilder 30 jaar later uitspreekt op een banket bij een prijsuitreiking:

Noble Rose entre toutes les Roses, Rose des heures,
Rose des vents, Rose altière des guerriers d’Angleterre,
Rose diamantée, Rose nostalgique des pays ardents,
Rose lunaire, Rose capitale, Rose songeuse des nuits
d’été, Rose des poètes, soyez toujours Rose, Rose, Rose à mes yeux.

Vertaling :

Edele Roos onder alle Rozen, Roos der uren, Roos der winden,
Trotse Roos der Engelse krijgers, Diamanten Roos, Nostalgische Roos uit vurige landen,
Maanzieke Roos, Formidabele Roos, Dromende Roos uit zomernachten,
Roos der dichters, wees in mijn ogen altijd Roos, Roze, Roze ……

Klik hier voor alle audioteksten