11. David De Noter & Willem Linnig

Hier zie je een speciaal voor deze expo gerestaureerd schilderij. Het is zowat het grootste van de bijna 150 schilderijen hier aanwezig. Het doek toont het atelier van de Antwerpse barokschilder Frans Snijders, zoals zijn stadsgenoot David De Noter het zich twee eeuwen later voorstelde. Als tijdgenoot van Rubens maakte Snijders net als De Noter pronkstillevens. Hier plaatst De Noter het stilleven niet alleen in een concreet interieur, het wordt ook deel van een verhaal.

Wat op het eerste gezicht oogt als een realistisch tafereel krijgt door de frontaal uitgestalde voorwerpen een andere allure. Een gigantische opeenstapeling van planten, fruit, draperieën en gevogelte lijkt als een waterval het atelier binnen te stromen. De raamopening links werkt als een toneelspot en doet de selder, de kalkoen en andere witte zaken verblindend oplichten. Rondomrond liggen boeken, glaswerk en in een donker hoekje prijkt een buste ... Snijders kijkt er even van weg. Het lijkt wel alsof hij even wil pauzeren en een praatje slaan tijdens het enorme werk om dit alles op doek te zetten.

Let ook even op de twee speelse honden aan de voet van de tafel. Zij worden de protagonisten op het doek dat Snijders aan het schilderen is. Snijders stond er immers om bekend zijn pronkstillevens te verlevendigen met honden, een beetje zoals Ensor dat met gemaskerde personages zou doen.

Er waren wel nog Antwerpenaren die het barokke kunstverleden van hun stad levendig hielden, Willem Linnig bijvoorbeeld. En zo vader zo zoon lijkt het wel, want niet alleen deelde Willem Linnig zijn naam met zijn vader, ze hadden beiden ook een voorliefde voor de 16e en de 17e eeuw. Het oeuvre van vader Willem Linnig is volledig ingebed in die periode. Willem Linnig II echter schildert, tekent en etst ook taferelen gesitueerd in zijn eigen tijd. Maar ook dan blijkt, net zoals bij David De Noter, zijn voorkeur voor de oude meesters.

Een treffend voorbeeld is het werk Groenten. Willem Linnig II is vooral bekend door zijn schilderijen met bloemen, maar even fijngevoelig schildert hij hier een tafel afgeladen vol, met kolen, uien en prei. Als uit hun voegen barstende kleurvlakken vullen ze het hele doek. Het doet denken aan 17e-eeuwse maaltijdschilderijen, waarmee eigenaars hun bezoekers gerust wilden stellen: de voorraadkamers zijn goed gevuld, hier kom je niks tekort!

Ook het werk Na het bruiloftsfeest oogt exuberant, al lijkt de rust weergekeerd. Het feest is voorbij. Je ziet een rommelige tafel met lege flessen, etensrestjes, borden, een hemd achteloos over een stoel gegooid. Zelfs snoepende muisjes ontbreken niet op het appel, als stille getuigen van wat zich hier heeft afgespeeld. De scène lijkt chaotisch, maar schijn bedriegt. Linnig brengt rust en structuur door een perfect uitgebalanceerde compositie met horizontale lijnen en stroken.

Klik hier voor alle audioteksten