Nikolaas Demoen - Discuter la Peinture
Nikolaas Demoen over zijn project DISCUTER LA PEINTURE.
A de video-installatie DISCUTER LA PEINTURE.
De simultane projectie toont op 3 schermen:
1. een registratie van 10 door mij gemaakte olieverfschilderijen (40x50 cm). De filmcamera scant traag het beeldoppervlak van 10 schilderijen die 10 Franse filosofen uit de 20ste eeuw voorstellen: Foucault, Deleuze, Badiou, Derrida, Barthes, Sartres, Rancières, Lacan, ... Wat je ziet zijn geschilderde poses van een soort performers. Elke filosoof maakt een ander gebaar. Het hoofd is bedekt met een gestileerd vogelmasker. De schilderijen komen volledig uit de herinnering tot stand, zonder gebruik van fotografisch materiaal.
2. op een tweede scherm verschijnen namen van olieverfkleuren langzaam in witte letters op zwarte achtergrond.
3. Op het derde scherm zie je een registratie van een filosoof die een wandeling maakt in de natuur.
Het geluid bij de video is dat van conversaties onder de 10 vogels: duif, merel, specht, lijster... Bij elke nieuwe filosoof die in beeld verschijnt hoor je een andere vogel fluiten.
Alle films zijn in zwart-wit en traag van ritme. De camera zoemt in op details van de schilderijen waardoor de verfhuid nadrukkelijk gaat spreken. De film lijkt eigenlijk uit dezelfde tijd te stammen als die van de filosofen. Jef Cornelis maakt in dezelfde periode documentaires over kunst waarbij hij ook in en uit zoomt op kunstwerken. DISCUTER LA PEINTURE betekent enerzijds dat het medium in vraag wordt gesteld. Er wordt wat gediscussieerd over de zin en onzin van schilderkunst. Anderzijds betekent het dat de verschillende personages als schilderijen tot leven komen om zo een onverstaanbaar vogelgesprek te voeren.
Als laatste werk in de tentoonstelling zie je een lange leporello met de titel “Birdsong” waarin alle personages als in een travelling van links naar rechts en terug de revue passeren . Dit houtsnede-boek is gedrukt op zes exemplaren.
Dit laatste werk is tevens een onverwachte echo naar de tentoonstelling van Frans Masereel.
B het boek DISCUTER LA PEINTURE.
Met een gestileerd vogelhoofd in styrofoam ga ik dezelfde poses als die op de schilderijen nabootsen. Werken die "uit de fantasie" zijn geschilderd worden nu fotografisch nagebootst.
Deze omdraaiing (vandaag wordt meestal eerst gefotografeerd om daar naar te schilderen) is eveneens een herinnering aan de 20ste eeuw.
De foto's zijn zwart-wit en worden geregistreerd in een bos in het noorden van Frankrijk. Tussen de foto's komt een tekst van Hans Demeyer over de mysterieuze bloei van de Franse filosofie in het Frankrijk van na de 2de wereldoorlog. Phillip Van den Bossche schrijft een tekst over de aantrekkingskracht van 'schilderkunst'.
Pas helemaal achteraan duiken onverwacht en in kleur de 10 originele schilderijen op. Deze schilderijen worden (voorlopig) nergens anders getoond. Het boek zou het uitzicht moeten krijgen van een typische Franse Livre de Poche. Een beetje droog en klein: vestzakformaat; om te lezen in de Café de Flore in Parijs.Met dit project probeer ik de verschillende stemmen: museum, uitgever, schrijver, kunstenaar samen te brengen om te reflecteren over schilderkunst en filosofie.
DISCUTER LA PEINTURE blijft niet beperkt tot het verhaal van de Franse filosofen maar weerspiegelt zich in de manier waarop we vandaag omgaan met beeldende kunst. De vraag of we allen dezelfde richting uitgaan of dat er plaats is voor reflectie zal afhangen van de openheid van media, receptieve huizen en overheid.
Ik probeer dan ook van op een zekere afstand kunst te maken die eerder reflecteert over kunst en kunstgeschiedenis. Door in de schilderijen te werken met kubistische en poïntillistische details citeer ik stijlkenmerken die aan de Franse filosofen vooraf gaan in de tijd. Deze modernistische technieken worden door me toegeëigend op een post-postmoderne manier; zonder ironie en veeleer vanuit een melancholische nostalgie