Bij Ensor op bezoek
Je crois être un peintre d’exception… dit schrijft de kunstenaar James Ensor in 1899 aan zijn vriend-tijdgenoot, de Brugse schilder Jules Du Jardin! Met deze uitspraak wordt onmiddellijk de figuur James Ensor getypeerd: zijn imposante fysieke verschijning, aparte levensstijl en originele ideeën maakten van hem reeds een mythe tijdens zijn leven; met zijn dood werd dit imago alleen maar versterkt!
In 2010 is het 150 jaar geleden dat James Ensor in Oostende werd geboren: dit is voor Mu.ZEE, dat sinds 2008 de voormalige collectie van het Museum voor Schone kunsten van Oostende met oa. werk van James Ensor, onder haar hoede heeft gekregen, een meer dan goede reden om een unieke tentoonstelling te wijden aan deze talentvolle meester!
In 2009 organiseerden het MoMA in New York en het Musée d’Orsay in Parijs elk een tentoonstelling rond James Ensor. Mu.ZEE vervoegt deze rij internationale instellingen met naam en faam en brengt vanaf 13 februari 2010 Bij Ensor op bezoek. Maar… in Oostende echter wordt een wel heel bijzonder verhaal opgehangen!
Wie James Ensor zegt, zegt Oostende en wie Oostende zegt, zegt James Ensor: Ensor en Oostende zijn dan ook onlosmakelijk met elkaar verbonden. Buiten een korte academieperiode in Brussel blijft de ‘Oostendse Meester’ zijn leven lang trouw wonen in de koningin der badsteden. Het zijn de hoogdagen van de belle epoque en Oostende staat in directe verbinding met alle grote Europese hoofdsteden, van Londen, Parijs, Berlijn, Istanbul tot Moskou. Daarna volgen Wereldoorlog I, het interbellum met zijn vele avant-gardes en tot slot Wereldoorlog II. James Ensor (13 april 1860 - 19 november 1949) heeft het allemaal vanuit zijn Oostendse vrijwillige ballingschap beleefd.
De tentoonstelling Bij Ensor op bezoek biedt een unieke invalshoek: geen traditionele retrospectieve, maar Mu.ZEE brengt voor de allereerste keer alle beeldende kunstenaars, schrijvers, cineasten, museumdirecteurs en verzamelaars samen die een bezoek hebben gebracht aan James Ensor. Naast zijn vrienden en stadsgenoten, reizen ze speciaal voor Ensor naar Oostende, onder hen Wassily Kandinsky, Emil Nolde en Edouard Vuillard. Ze voeren gesprekken over politiek, literatuur en kunst in het atelier en de woonkamer van de meester die als een sleutelfiguur tussen de 19e en 20e eeuw staat. De woonkamer, het zgn. Blauw salon, vormt het kloppend hart van de tentoonstelling.
Voor deze tentoonstelling heeft directeur-conservator Phillip Van den Bossche 3 gasten uitgenodigd die elk vanuit hun eigen discipline ingaan op een specifiek aspect in het werk en leven van James Ensor.
De jonge Belgische kunstenaar Pieter Vermeersch (°1973) belicht op originele manier de muzikale talenten en muziekinteresse van de Oostendse grootmeester. In zijn synesthetisch onderzoek gaat hij op zoek naar de relatie tussen het uitbundig kleurengebruik in Ensors
oeuvre en de buitengewone muzikale aanleg van de kunstenaar. De schrijver Oscar Van den Boogaard (°1964) bekijkt dan weer het literaire aspect: vertrekkend van de boekenkast van James Ensor komen niet alleen de schrijvers- gasten aan bod, maar gaat er uitgebreid aandacht naar de geschriften van de meester zelf. De West-Vlaamse illustrator Carll Cneut (°1969) tot slot kreeg de boeiende opdracht de foto van een reeds hoog bejaarde Ensor, zittend thuis in het blauwe salon, te bewerken. Dit beeld wordt dan ook het imagobeeld, het uithangbord van de tentoonstelling.
Bij Ensor op bezoek is een tentoonstelling met en over James Ensor, gezien vanuit de ogen van zijn vele gasten: een kunsthistorische blik vanuit de wereld op Ensor en Oostende.
Met werk van onder meer Wassily Kandinsky, Emil Nolde, Edouard Vuillard, Max Kaus, Willy Finch, Henri Storck, Constant Permeke, Jean Brusselmans, E.L.T. Mesens, Roger Raveel, Henry Van de Velde, Emile Verhaeren, André Malraux, Stefan Zweig, Erick Hechel..…
Uitlenende instanties: Ludwigmuseum in Keulen, Hachmeister Galerie in Münster, Musée d’Orsay in Parijs, Museum Dhondt-Dhaenens in Deurle, Bruggemuseum in Brugge, … en vele privécollecties!