Terugkeer van de Calvarie , 1877

Ensor maakte dit werk tijdens zijn studieperiode aan de Academie van Brussel. Het is een oefening in het kader van de opleiding tot het schilderen van Bijbelse, mythologische of historische taferelen, al dan niet naar een door de leerkracht voorgelegd thema of een prototype. In theorie moet dus in het oeuvre van studiegenoten gelijkaardig werk te vinden zijn. In 1921 maakte Ensor een lithografie met dezelfde thematiek. Dit voor een reeks taferelen uit het leven van Christus. Deze reeks bevindt zich eveneens in de collectie van Mu.ZEE. 'Terugkeer van de Calvarie' is een gekend en veelvuldig voorgesteld verhaal. Het toont het moment waarop Maria en Johannes de Doper, de berg Golgotha verlaten na de kruisiging van Christus.